Wszystkie zmiany dotyczące odprowadzanych składek społecznych oraz zdrowotnych, należy zgłaszać do Centrum Obsługi Doktorantów najpóźniej do 20 dnia miesiąca, po którym mają one obowiązywać.
Objęcie ubezpieczeniami społecznymi doktorantów otrzymujących stypendium doktoranckie
Nowe prawo Od 1 października br. ubezpieczeniami emerytalno-rentowymi objęte zostały osoby, które na obszarze Polski są otrzymującymi stypendium doktoranckie doktorantami. Tak wynika z nowego pkt 7b w ust. 1 art. 6 ustawy o sus ( system ubezpieczeń społecznych), dodanego przez art. 42 pkt 2 lit. a ustawy z dnia 3 lipca 2018 r. Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. poz. 1669). Dla tych osób obowiązkowe jest też ubezpieczenie wypadkowe. Zgodnie bowiem z art. 12 ust. 1 ustawy o sus, obowiązkowo temu ubezpieczeniu podlegają osoby podlegające ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, z wyłączeniem osób wymienionych w ust. 2 tego przepisu, wśród których nie wymienia się ww. doktorantów. Przedmiotowe ubezpieczenia są obowiązkowe w okresie otrzymywania stypendium doktoranckiego.
Doktoranci otrzymujący stypendium doktoranckie mają także prawo do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Tym ubezpieczeniem obejmowani są od dnia wskazanego we wniosku, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został zgłoszony (art. 14 ust. 1 ustawy o sus), z zastrzeżeniem że mogą być zgłoszone do tego ubezpieczenia od dnia wskazanego we wniosku, gdy zgłoszenie do ubezpieczeń emerytalnego i rentowych oraz do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego zostanie dokonane w ciągu 7 dni od dnia powstania obowiązkowych ubezpieczeń.
Ważne: Zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych, a następnie rozliczania składek na te ubezpieczenia dokonuje podmiot prowadzący szkołę doktorską, dalej zwany płatnikiem.
Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne doktorantów stanowi kwota stypendium doktoranckiego łącznie z kosztami uzyskania i kwotą podatku, o których mowa w przepisach o podatku dochodowym od osób fizycznych (art. 18 ust. 4 pkt 2b ustawy o sus).
Jeśli chodzi o finansowanie składek to:
Doktoranci podlegają również obowiązkowo ubezpieczeniu zdrowotnemu, jeżeli nie podlegają temu ubezpieczeniu z innego tytułu (art. 66 ust. 1 pkt 20 ustawy zdrowotnej). Wspomnijmy, że osoby te (z tytułu bycia uczestnikami studiów doktoranckich) podlegały temu ubezpieczeniu także w stanie prawnym obowiązującym przed 1 października br. Co jednak istotne, tak jak dotychczas, jeżeli posiadają one status członka rodziny osoby ubezpieczonej, w rozumieniu ustawy zdrowotnej, to nie podlegają temu ubezpieczeniu z tytułu bycia doktorantem.
Za członka rodziny osoby ubezpieczonej uważa się m.in.:
dziecko własne, dziecko małżonka, dziecko przysposobione, wnuka albo dziecko obce, dla którego ustanowiono opiekę, albo dziecko obce w ramach rodziny zastępczej lub rodzinnego domu dziecka, do ukończenia przez nie 18 lat, a jeżeli uczy się dalej w szkole lub zakładzie kształcenia nauczycieli lub odbywa kształcenie w uczelni lub szkole doktorskiej – do ukończenia 26 lat, natomiast jeżeli posiada orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności lub inne traktowane na równi – bez ograniczenia wieku,
małżonka (art. 5 pkt 3 ustawy zdrowotnej).
Jeśli więc doktorant nie ukończył 26 lat (lub bez względu na wiek, gdy legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności lub innym traktowanym na równi), to w pierwszej kolejności powinien być zgłoszony do ubezpieczenia zdrowotnego jako członek rodziny osoby ubezpieczonej. Jeżeli jednak nie ma statusu członka rodziny osoby ubezpieczonej, to ubezpieczeniu zdrowotnemu podlega z tytułu bycia doktorantem. Objęcie tym ubezpieczeniem nastąpi z dniem złożenia w podmiocie prowadzącym studia doktorskie oświadczenia o niepodleganiu obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu, nie wcześniej jednak niż z dniem rozpoczęcia pierwszego semestru kształcenia. Ubezpieczenie zdrowotne wygasa z dniem ukończenia kształcenia w szkole doktorskiej albo skreślenia z listy doktorantów. Zgłoszenia do tego ubezpieczenia dokonuje podmiot prowadzący szkołę doktorską (płatnik).
Składkę zdrowotną opłaca płatnik i jest ona finansowana przez budżet państwa. Podstawę wymiaru tej składki stanowi kwota odpowiadająca wysokości specjalnego zasiłku opiekuńczego przysługującego na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych.
Ważne: Prawo do świadczeń opieki zdrowotnej dla osób, które ukończyły szkołę doktorską wygasa po upływie 4 miesięcy od ich ukończenia albo skreślenia z listy doktorantów.
Do pobrania: